30/11/11

Η ζαριά της κεντροαριστεράς‏


Του Δημήτρη Καραμάνη


Στη γειτονιά της συναίνεσης, η κουβέντα έχει ανάψει. Οι ένοικοι της κεντροδεξιάς πολυκατοικίας έχουν πάψει να τσακώνονται για τη μπουγάδα και τα κοινόχρηστα, και πλέον ζουν αδελφωμένοι για χάρη του έθνους. Αλλά και απέναντι, στις φαβέλες της κεντροαριστεράς, επίσης υπάρχει αναταραχή. Οι ξεπεσμένοι εργολάβοι υποδέχονται με θέρμη τους παλιούς τους συνδαιτυμόνες, και κάποιοι ξεθάβουν τα παλιά μηχανήματα και σχεδιάζουν την αναστήλωση του Mall που κάποτε κοσμούσε τη γειτονιά.

Η πρωτοφανής αποσύνθεση του ΠΑΣΟΚ, ως συνέπεια της αντικοινωνικής μνημονιακής του πολιτικής, έχει ανοίξει τη συζήτηση για το quo vadis της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας. Το εν εξελίξει πείραμα της σύγκλισης με (σύσσωμη) τη δεξιά φαίνεται να εντείνει τις διαθέσεις αποστοίχισης κόσμου από την εκλογική του βάση. Ποιo άλλο σχέδιο θα μπορούσε να αποκαταστήσει την ελπίδα του κόσμου που βρίσκεται με το ενάμιση πόδι έξω από το ΠΑΣΟΚ; Μα φυσικά το διαχρονικό. Η ιδέα της παράταξης της κεντροαριστεράς, λοιπόν, πέφτει για μία ακόμα φορά στο τραπέζι.

Στη συνέντευξή του στα ΝΕΑ του Σαββατοκύριακου, ο Φώτης Κουβέλης υπενθύμισε τη διάθεση της ΔΗΜΑΡ για μετεκλογική συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, απορρίπτοντας ταυτόχρονα οποιαδήποτε συνεργασία με την αριστερά. Η ξεκάθαρη αυτή θέση σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί διολίσθηση ή ανακολουθία με τις στοχεύσεις της ΔΗΜΑΡ. Το αντίθετο. Επιβεβαιώνει τη θέση της ΔΗΜΑΡ εντός του τόξου της συναίνεσης, μια θέση που τελευταία κλυδωνίστηκε από σειρά επιλογών, όπως η καταψήφιση του μνημονίου, του νόμου Διαμαντοπούλου (αν και μόνο επί της αρχής) και η μη παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Η ΔΗΜΑΡ άγγιξε το όριο της αντιπολιτευτικής της τακτικής, αιωρούμενη ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα που συγκροτούν τους πόλους της πολιτικής σύγκρουσης. Από δω και πέρα, όμως, το κόμμα ξεκαθαρίζει ότι έχει διαλέξει πλευρά.

Η δημοσκοπική άνοδος της ΔΗΜΑΡ δεν αποτελεί σύμπτωση. Ούτε φυσικά μπορεί να ισχυριστεί κανείς στα σοβαρά ότι αποτελεί προϊόν νόθευσης των αποτελεσμάτων των εκάστοτε ερευνών. Μια αναγκαία σημείωση μονο: Η στάση της ηγετικής ομάδας της ΔΗΜΑΡ σήμερα είναι η ίδια στάση που τήρησε ως Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ την περίοδο της δημοσκοπικής ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ το 2008. Όπως τότε, έτσι και σήμερα λοιπόν: Κρισιακά φαινόμενα στο ΠΑΣΟΚ, αδυναμία της ΝΔ να τα εκμεταλλευτεί, κινητικότητα στη βάση του και αναζήτηση νέας πολιτικής στέγης για μεγάλο τμήμα του κόσμου του. Ο ΣΥΡΙΖΑ σε εκείνο το ερώτημα είχε απαντήσει πως η δυναμική που αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις θα εξανεμιστεί ή θα διογκωθεί ανάλογα με την πορεία των κοινωνικών αγώνων. Η τότε Ανανεωτική Πτέρυγα και η σημερινή ΔΗΜΑΡ απαντούν στη διαφαινόμενη αύξηση της διαθεσιμότητας με όρους πλήρως αποκομμένους από τις κοινωνικές διεργασίες και την έκβαση των ταξικών αγώνων - αλλιώς: με όρους ταξικής ουδετερότητας απέναντι στο λεγόμενο εθνικό ακροατήριο.

Με αυτή την έννοια, ακολουθώντας πιστά τις συγκροτητικές της αρχές, η ΔΗΜΑΡ δεν απευθύνεται σε εκείνα τα κομμάτια της βάσης του ΠΑΣΟΚ που εκφράζουν μια διάθεση συνολικής αντιπαράθεσης με τις επιλογές της Ιπποκράτους - διάθεση που εκφράζει η συνεχής παρουσία σε σειρά αγώνων και διεκδικήσεων. Το κόμμα του Φώτη Κουβέλη απευθύνεται κυρίως σε τμήματα του κόσμου του ΠΑΣΟΚ που δεν έρχονται σε σύγκρουση με τον πυρήνα του νεοφιλελεύθερου κυβερνητικού έργου, αλλά στέκονται κριτικά προς το πολιτικό τους σπίτι, εντοπίζοντας τα όποια προβλήματα στον τρόπο διαχείρισης της εξουσίας από τη νυν ηγετική ομάδα.

Η αναστήλωση της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα, λοιπόν, επιχειρείται με τα ίδια ακριβώς εργαλεία όπως και στο παρελθόν. Η διαφορά έγκειται στο πολιτικό περιβάλλον για το οποίο συζητάμε. Στη δεκαετία του ΄90, η ελληνική σοσιαλδημοκρατία, με προμετωπίδα τον εκσυγχρονισμό και τον ευρωπαϊσμό, κατάφερνε να παίξει έναν ηγεμονικό ρόλο στην κεντροαριστερά, αποσπώντας έτσι στελέχη τόσο από την κομμουνιστική όσο και από την ανανεωτική αριστερά. Σήμερα, η παράταξη αυτή είναι στρατευμένη πλήρως στο άρμα του πιο άγριου και επιθετικού νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Στη θέση της βρίσκεται πλέον η, κατά τον Βαλερστάιν, ψευδαίσθηση μιας σοσιαλδημοκρατίας που κάποτε υποσχέθηκε ευημερία και ταξική ειρήνευση.

Σε αυτό λοιπόν το πλαίσιο, η στρατηγική δυνάμεων που θέλουν να αναφέρονται στην Αριστερά, για σύγκλιση με την υποτιθέμενη σοσιαλδημοκρατική παράταξη, στην καλύτερη περίπτωση είναι κενή περιεχομένου. Στη χειρότερη, συνιστά απόπειρα συμπόρευσης με το σκληρό πυρήνα της νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας, που ουδεμία σχέση έχει με την αριστερά, όπως δυστυχώς και με τη δημοκρατία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου