Εκτόξευση ασυναρτησίας‏

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΠΠΑ


Τον Ιούνιο, τον Σεπτέμβρη, τον Δεκέμβρη. Tο τριμηνιαίο κύμα εκβιασμών έχει καταστεί ο μόνιμος καμβάς διεξαγωγής της πολιτικής συζήτησης στην Ελλάδα.

Όλα για το δάνειο. Οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, οι απολύσεις, η διάλυση των συνδικάτων, οι ιδιωτικοποιήσεις, η ακραία φτώχεια, τα παιδιά που εγκαταλείπονται, οι άστεγοι, οι αυτοκτονίες. Χωρίς αίμα και δάκρυα δανεικά δεν έχει.

Υπουργοί και υπουργήσιμοι λένε, κλαίγοντας, ότι ψηφίζουν για τελευταία φορά, μέχρι την επόμενη. Τα λεφτά τελειώνουν κάθε μέρα και μέχρι την επόμενη. Αρχηγοί (;) κομμάτων διασύρονται και σύρονται να διατρανώσουν την απόλυτη δέσμευσή τους για τη θυσία της Ιφιγένειας. Και ο εκβιασμός καλά κρατεί. Αν δεν κάνουμε αυτά που μας ζητούν, θα μας βγάλουν από το ευρώ, θα πέσουν μετεωρίτες, θα βρέξει βατράχια. Αυτά τα έχουμε ακούσει πολλές φορές.

Αυτές τις μέρες, όμως, ζούμε την αποθέωση αυτής της αντίληψης και την εκτόξευση της κυβερνητικής προπαγάνδας στη στρατόσφαιρα της ασυναρτησίας. «Κόκκινη γραμμή είναι να πάρουμε το δάνειο», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος από τη συχνότητα του γνωστού δελτίου σε μια κορύφωση αρλούμπας.

Σε ένα τραπέζι διαπραγμάτευσης κάθονται δύο μέρη τα οποία κάτι κατέχουν, κάτι ζητούν, κάτι διατίθενται να ανταλλάξουν. Έχουν όμως και κάτι το οποίο δεν είναι διατεθειμένα να απεμπολήσουν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, ακόμα και υπό την απειλή κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων. Αν αυτό δεν υπάρχει, δεν υπάρχει και διαπραγμάτευση. Αρκεί η μονομερής συγγραφή και υπογραφή της «συμφωνίας».

Είναι σαφές ότι δύο χρόνια τώρα για τις μνημονιακές κυβερνήσεις δεν υπάρχει κόκκινη γραμμή. Δεν υπάρχει, συνεπώς, κάτι που βρίσκεται πέραν αυτής και το οποίο δεν είναι διατεθειμένοι να δώσουν, προκειμένου να τελεσφορήσει η συμφωνία. Οι τελευταίες τοποθετήσεις της κυβέρνησης είναι εντυπωσιακές. Ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές; Ερωτώνται οι κυβερνητικοί. «Την κόκκινη γραμμή την ορίζει η νέα δανειακή σύμβαση με την οποία σώζεται η Ελλάδα», απαντούν με στόμφο. Στόμφος ανεξήγητος, διότι η ερώτηση δεν έχει απαντηθεί.

Η ερώτηση δεν είναι «τι θες να πάρεις;», ώστε να απαντήσουν «νέο δάνειο». Η ερώτηση είναι «τι θα δώσεις;». Ή, ακριβέστερα, «τι είναι αυτό που δεν διατίθεσαι να δώσεις ώστε να πάρεις δάνειο;». Τι είναι αυτό που βρίσκεται επέκεινα της κόκκινης γραμμής; Το επιχείρημα ότι δεν μπορούμε να βάζουμε κόκκινες γραμμές είναι ψευδές, ειδικά μέσα σε αυτή τη χρονική συγκυρία.

Στους επόμενους έξι μήνες ομόλογα μισού τρισ., χωρών με υψηλό χρέος στην Ευρωζώνη, λήγουν. Η ευρωπαϊκή ηγεσία είναι εκ των πραγμάτων αναγκασμένη να κάνει κάτι ή να αφήσει το κοινό νόμισμα να διαλυθεί υπό το βάρος των αλλεπάλληλων ανά την Ευρώπη μνημονίων. Μια κυβέρνηση που θα είχε νωπή λαϊκή εντολή και κατεύθυνση υπεράσπισης του λαού θα κέρδιζε αυτούς τους μήνες. Θα απαιτούσε ευρωπαϊκή λύση τώρα και ένα μορατόριουμ στην αποπληρωμή των τόκων.

Ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπεται να επιβαρυνθεί με 16 έως 20 δισ. για την πληρωμή τόκων. Ένα μορατόριουμ στην αποπληρωμή τόκων θα μπορούσε να απελευθερώσει εξαιρετικά μεγάλα ποσά, που είναι ανάγκη να διοχετευτούν στην κοινωνική προστασία και σε μια νέα έκρηξη δημοσίων επενδύσεων για τη δημιουργία απασχόλησης. Αντικείμενο και δυνατότητα διαπραγμάτευσης, λοιπόν, υπάρχουν. Προϋποθέτουν τον λαό στο προσκήνιο και μια κυβέρνηση σε αριστερή και προοδευτική κατεύθυνση.

Το πρόβλημα δεν είναι η τρόικα. Είναι αυτοί που μεθόδευσαν την εγκατάστασή της, αυτοί που ωφελούνται από τις πολιτικές που επιβάλλονται στο όνομα των απαιτήσεών της και όσοι ζητούν από τον ελληνικό λαό να υποκύψει σε αυτού του τύπου τη σωτηρία. Η τρόικα, ως εκπρόσωπος δανειστών, κάνει τη δουλειά της. Το πρόβλημα είναι ότι εκπρόσωπος των δανειστών κάθεται και στον πρωθυπουργικό θώκο.

*Ο Ν. Παππάς είναι οικονομολόγος