Υπάρχει ελπίδα

Της Μαρία Αρβανίτη - Σωτηροπούλου

Ο άστεγος δεν είναι πια ο ναρκομανής, που από επιλογή κατάντησε έτσι, ή ο μετανάστης που είχαμε αρχίσει να φοβόμαστε. Άστεγος πια είναι ο γείτονας, ο συνάδελφος, δυνητικά εγώ, και όπως δεν αφήνουμε τα μέλη της οικογένειας στην τύχη τους, τώρα ξανά νοιαζόμαστε για την τύχη τους



Δέκα τη νύχτα με παγωνιά και βγαίνοντας από τον Ιανό είδα τρεις πολίτες να μιλούν σε έναν άστεγο, που καθόταν σε αυτοσχέδια καρέκλα στην άκρη του δρόμου, κουκουλωμένος με παλιόρουχα και περιστοιχισμένος με χαρτόνια. Μπροστά τους ήταν σταματημένο ένα άσπρο βαν που στο πλάι έγραφε "Δήμος Αθηναίων. Υπηρεσία περίθαλψης αστέγων". Οι πολίτες (υπάλληλοι του δήμου ή εθελοντές;) για αρκετήν ώρα προσπαθούσαν να πείσουν τον άστεγο να μπει στο βαν για να τον πάνε σε κάποιο ζεστό μέρος, όμως εκείνος έκανε τον κοιμισμένο. Εκείνοι προσπαθούσαν να καταλάβουν μήπως είναι μεθυσμένος ή άρρωστος (η μέθη είναι το πιο σίγουρο διαβατήριο για το θάνατο τις ψυχρές νύχτες). Στο τέλος ακούμπησαν πλάι του κάποια τρόφιμα και προχώρησαν πιο κάτω, προφανώς για να επαναλάβουν τη διαδικασία. Μόνο τότε ο άστεγος ζωντάνεψε και άρχισε να τρώει λαίμαργα ό,τι του άφησαν.

Δεν ξέρω αν ο νεκρός άστεγος στην Κρήτη κινητοποίησε αυτό τον μηχανισμό, αλλά είναι παρήγορο το ότι λειτουργεί, αν και δε διαφημίζεται. Ξέρω ότι υπάρχουν εθελοντικές οργανώσεις φροντίδας των αστέγων, που ζητούν να προωθήσουμε μηνύματα βοήθειας (ζεστά ρούχα) στο διαδίκτυο. Δεν ήξερα ότι ο δήμος έχει τέτοια υπηρεσία που λειτουργεί χωρίς δημοσιοϋπαλληλίστικη νοοτροπία. Δεν ξέρω γιατί κάποιοι άστεγοι αρνούνται μια ζεστή γωνιά, την πιο παγωμένη νύχτα του χειμώνα. Ίσως φοβούνται να καταγραφούν γιατί έχουν προβλήματα με τον νόμο ή είναι παράνομοι μετανάστες, ίσως να βρίσκουν ακόμη χώρους ελεύθερους σε σπίτια ακατοίκητα.

Ο κόσμος όμως τώρα νοιάζεται. Ο νεαρός άστεγος της γειτονιάς μου στον Πειραιά απέκτησε κρεβάτι και πολλά παπλώματα στη στεγασμένη γωνίτσα της κατασκευής στο πεζοδρόμιο που ξέμεινε από την ταβέρνα που έκλεισε και γείτονες και μαγαζιά όλο συχνότερα αφήνουν τρόφιμα σε χώρους όπου συχνάζουν άστεγοι. Η κρίση μάς ξύπνησε. Υπάρχει αλληλεγγύη. Και δεν πειράζει που κάποιοι ίσως διαφημίζονται και στήνουν καμπάνιες στήριξης των προγραμμάτων της εκκλησίας, αρκεί να είναι αποτελεσματικοί. Ο κόσμος, απελπισμένος πια από τους πολιτικούς και κάποιες ΜΚΟ, δείχνει να εμπιστεύεται περισσότερο την εκκλησία καταθέτοντας κυριολεκτικά πλέον από το υστέρημά του. Γι' αυτό και οι αποτελεσματικές προσπάθειες των δήμων θα πρέπει να προβάλλονται. Επειδή ο Έλληνας που μένει άνεργος είναι πιο ευαίσθητος από κάθε άλλη εποχή. Ο άστεγος δεν είναι πια ο ναρκομανής, που από επιλογή κατάντησε έτσι, ή ο μετανάστης που είχαμε αρχίσει να φοβόμαστε. Άστεγος πια είναι ο γείτονας, ο συνάδελφος, δυνητικά εγώ, και όπως δεν αφήνουμε τα μέλη της οικογένειας στην τύχη τους, τώρα ξανά νοιαζόμαστε για την τύχη τους. Για όσο ακόμη έχουμε κάτι να μοιραστούμε.

Γιατί υπήρξαν ώρες στην ιστορία μας με τον μεγάλο λιμό της Κατοχής, που όχι μόνο δεν είχαμε να μοιραστούμε ούτε το ελάχιστο, αλλά και δεν δηλώναμε τους συγγενείς που πέθαιναν για να μη χάσουμε το κουπόνι των τροφίμων. Οι μνήμες των παππούδων στοίχειωσαν και μας απειλούν και δεν φαίνεται να ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε για να προλάβουμε το κακό που βλέπουμε να έρχεται. Βγήκαμε στους δρόμους, απεργήσαμε, θέλουμε να βρούμε προοπτική, αλλά πάμε από το κακό στο χειρότερο. Δεν πέτυχαν να μας στρέψουν τον ένα απέναντι στον άλλο. Παραμένουμε αλληλέγγυοι. Απλά ελπίζουμε να μη φθάσουμε ξανά σε τέτοιες μέρες.