18/2/12

Απλά μαθήματα πολιτικης δράσης: το "χαράτσι"‏


ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ*

Την Κυριακή το απόγευμα διαλύθηκε με τον πιο βάρβαρο τρόπο μια ακόμα πορεία εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών στο κέντρο της Αθήνας. Την Κυριακή το βράδυ πιστοποιήθηκε, με τον πιο καταστροφικό τρόπο, η διάρρηξη των σχέσεων της κοινωνίας μας και της κυβέρνησής μας. Δευτέρα ξημερώματα βιώσαμε την αρχή της γκροτέσκο διάλυσης των δυόμισι πόλων του δικομματισμού. Από την Τρίτη το μεσημέρι αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε ότι, παρά την «άνευ όρων» παράδοση της χώρας, οι ευρωπαϊκές ελίτ δεν είναι ακόμα σίγουρες για τα αποτελέσματα των σχεδίων «σωτηρίας» στα οποία μας υποβάλλουν.

Αν κάτι μένει όρθιο μέσα σε όλα όσα διαλύονται, καταρρέουν, καίγονται, είναι η βεβαιότητα των δικών μας δυνατοτήτων. Δυνατοτήτων που με τον πιο απτό τρόπο έγιναν αντιληπτές στο φιάσκο με το λεγόμενο «χαράτσι», δηλαδή το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ). Χρειάστηκαν μόλις τρεις μήνες προσπαθειών σε πανελλαδικό επίπεδο και το πολυδιαφημισμένο «χαράτσι» κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος.

Τι να θυμηθούμε; Τις δηλώσεις ότι επίκεινται διακοπές ρεύματος σε ολόκληρα χωριά; Την καθημερινή τρομοκρατία από ορισμένα πανελλαδικής εμβέλειας ΜΜΕ που συνεχώς ανέφεραν περιστατικά διακοπής της ηλεκτροδότησης; Τις σαδιστικής έμπνευσης αναλύσεις ορισμένων τηλεπαρουσιαστών αναφορικά με τους «χιλιάδες που θα βρεθούν χωρίς ρεύμα»; Τον συναγωνισμό ψεύδους ανάμεσα σε υπηρεσιακούς και κυβερνητικούς παράγοντες για το ποιος θα χαμηλώσει παρακάτω τον αριθμό όσων δεν πλήρωναν το «χαράτσι»; Είχαμε φτάσει μέχρι και να ακούσουμε ότι το 91% των καταναλωτών πλήρωσε την πρώτη δόση του ΕΕΤΗΔΕ!

Οι συλλογικές προσπάθειες των πολιτών ενάντια στο «χαράτσι» έβαλαν ένα οριστικό τέλος σε όλα αυτά. Σήμερα γνωρίζουμε ότι, βάσει στοιχείων της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, ένα ποσοστό μεταξύ 30%-40% των καταναλωτών δεν πλήρωσε το «χαράτσι». Αφενός γιατί δεν μπορούσε και, αφετέρου, διότι πείσθηκε ότι η συλλογική αντίσταση θα είχε κάποιο αποτέλεσμα. Έτσι φτάσαμε στην τροπολογία της 1ης Φεβρουαρίου, που ουσιαστικά αποσυνδέει την ηλεκτροδότηση από την πληρωμή του ΕΕΤΗΔΕ. Η τροπολογία ορίζει ότι, αν δεν καταβληθεί το «χαράτσι», μετά την παρέλευση τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία λήξης πληρωμής της πρώτης δόσης, η ΔΕΗ διαγράφει τους υπόχρεους καταναλωτές ως προς το οφειλόμενο ποσό που στη συνέχεια βεβαιώνεται στις αρμόδιες Εφορίες (ΔΟΥ). Ο μηχανισμός αποστολής από τη ΔΕΗ στις Εφορίες δεν έχει καθοριστεί. Καλά διασταυρωμένες πηγές αναφέρουν ότι η σύγχυση των υπηρεσιών και των μηχανισμών της ΔΕΗ, της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και των ΔΟΥ, καθώς και τα γραφειοκρατικά και νομικά προβλήματα που προκύπτουν, καθιστούν εξαιρετικά χρονοβόρα έως ανέφικτη αυτή τη διαδικασία. Η είδηση δημοσιεύτηκε εντελώς διαστρεβλωμένη στα «ψιλά» ορισμένων μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδων στις 2 Φεβρουαρίου ή αποσιωπήθηκε εντελώς.

Οι πρωτοβουλίες πολιτών που δραστηριοποιήθηκαν ενάντια στην καταβολή του ΕΕΤΗΔΕ έθεσαν εξαρχής δύο στόχους: την αποσύνδεση της πληρωμής του από την παροχή ηλεκτροδότησης και την τελική ακύρωση της υλοποίησής του. Ο πρώτος στόχος ήταν εντέλει και ο πιο σημαντικός, διότι αποτελούσε τον εκβιαστικό μοχλό για την υλοποίησή του δεύτερου στόχου. Ο στόχος αυτός κερδήθηκε πανηγυρικά. Η επιτυχία αυτή οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες: α) στο ότι οι κινήσεις πολιτών ανήγαγαν την άρνηση πληρωμής σε σημαινόμενο αντίστασης στις πολιτικές του Μνημονίου, β) στο ότι η συντριπτική πλειονότητα των κινήσεων πολιτών δραστηριοποιήθηκαν από τα κάτω και απέφυγαν την ταύτιση με κάποιον πολιτικό χώρο, γ) στο ότι εστίασαν μονοθεματικά τη δράση τους ενάντια στο «χαράτσι», δ) στο ότι συνδύασαν κινηματικές πρακτικές με μέτρα θεσμικής πίεσης (εξώδικα, αγωγές, ασφαλιστικά μέτρα) και συνεργάστηκαν με φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, επιμελητήρια και δικηγορικούς συλλόγους προσφέροντας στους πιο επιφυλακτικούς συμπολίτες μας μια θεσμική κάλυψη της κινηματικής αντίστασης.

Η νίκη ενάντια στο «χαράτσι» δείχνει ότι η δράση των πολιτών έφερε χειροπιαστά θεσμικά αποτελέσματα. Απέναντι στην κατάρρευση κυβερνήσεων, κομμάτων και σχεδίων οικονομικής «σωτηρίας» αντιτάσσουμε τις δικές μας δυνατότητες. Δυνατότητες που όσο τις καλλιεργούμε τόσο πιο αποτελεσματικές γίνονται, δυνατότητες που τώρα πρέπει να αξιοποιήσουμε για τη διατύπωση μιας συγκεκριμένης πρότασης κυβερνητικής εξουσίας.

*Ο Γ. Αγγελόπουλος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου